ULOGA I NADLEŽNOSTI GENERALNOG SEKRETARA UN U REŠAVANjU MEĐUNARODNIH KRIZA

Apstrakt

Ovaj tekst se bavi analizom prakse i uslova koji su doveli do postepene evolucije uloge Generalnog skeretara UN u postupanju sa svetkim krizama. On će pokazati da su za protekle šest i po decenija pojedina ovlašćena, a pre svega ona iz Povelje UN, vidno zapostavljena, a pojedina, koja Poveljom nisu bila predviđena, postala deo svakodnevne prakse. Najznačajnija promena ogleda se u uvođenju prakse samostalnog delovanja Generalnog sekretara. Ovaj proces transformacije uloge i nadležnosti Generalanog sekretara delom je proizišao iz ovlašćenja koja su organi UN u konkretnim slučajevima dodeljivali Generalnom sekretaru, a delom je posledica autonomnog razvoja, koji je zavisio od profla i ambicija ličnosti koja se nalazila na tako važnoj funkciji. Jačanje pozicije Generalnog sekretara UN većinom je doprinosilo efkasnijem razrešavanju kriza, ali se u nekim slučajevima, kao kada je u pitanju Kosovo, pretvorilo u svoju suprotnost. Konkretno, radilo se o prekoračenju nadležnosti Generalnog sekretara, koje je dovelo u pitanje suverenitet i integritet Srbije i izmenilo mandat misije UN u ovoj srpskoj pokrajini.